Türktay Haberler

10. TÜRKTAY SONUÇ BİLDİRGESİ

10. TÜRKTAY - Türkiye’de Tüm Yönleriyle Atık Yönetimi Paneli 16-17 Ekim 2019’da Ankara’da “Yeşil Ekonomi Yolunda Sıfır Atık” Ana Teması’yla düzenlendi... T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum ve T.C. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan 10. TÜRKTAY’da birer konuşma yaptılar..

Adalet ve Kalkınma Partisi 27. Dönem Gümüşhane Milletvekili Hacı Osman Akgül, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkan Başdanışmanı, Sanayi, Ticaret, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komitesi Üyesi, TBMM 27. Dönem Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın, İyi Parti Toplumsal Politikalar Başkanı ve TBMM 27. Dönem Ankara Milletvekili Dr. Şenol Sunat’ın yanı sıra çok sayıda kamu ve özel sektör temsilcisi TÜRKTAY’a katılım sağladı.

TÜRKTAY’a katılan bakanlıklar: “T.C. Çevre Ve Şehircilik Bakanlığı, T.C. Ticaret Bakanlığı, T.C. Enerji Ve Tabii  Kayaklar Bakanlığı,  T.C. İç İşleri Bakanlığı,  T.C. Milli Savunma Bakanlığı, T.C. Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, T.C. Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı...”

10. TÜRKTAY Yürütme Kurulu, İzmit’te gerçekleştirdiği toplantı sonrası 10. TÜRKTAY’da yapılan konuşmalar ışığında 12 maddelik 10. TÜRKTAY Sonuç Bildirgesi’ni hazırladı...

10. TÜRKTAY SONUÇ BİLDİRGESİ

Ulusal Atık Yönetimi ve Eylem Planı’nın uygulamada başarılı olması için atık yönetiminin ve geri dönüşümünün bütünlük içinde ele alınması gerekmektedir. Bu nedenle “Ulusal Atık Yönetimi Eylem Planı İzleme ve Yönlendirme Kurulu” oluşturulmalıdır.

Etkin bir Sıfır Atık yönetimi için sadece evsel kaynaklı ambalaj atıkları öne çıkarılmamalı, yüzlerce atık koduyla tanımlanmış diğer atıklarda dikkate alınmalıdır.

Kültürel bir değişimi de hedefleyen Sıfır Atık’ta tutarlı politikaların bütünlük içerisinde yürütülebilmesi için planlamalara, eğitim, diyanet, sanayi, ticaret, ulaşım ve alt yapı başta olmak üzere ilgili tüm alanlar dahil edilerek çalışmalar biçimlendirilmelidir.

Evsel atık bertaraf tesis yatırımlarının gerçekleştirilebilmesi için YEKDEM mekanizması, en az 10 yıl geçerli olacak şekilde düzenlenip yayınlanmalıdır. Atıkların tehlikeli tehlikesiz atıkların teknik yetkin tesislerde elektrik ısı soğuk üretimi için yakılarak değerlendirilmesi yarar arz etmektedir. 

Gerek tehlikeli atıklar gerekse evsel atıklar aynı zamanda bir enerji kaynağıdır. Tüm tehlikeli atıklar kontrol altına alındığında, uyun yerlerde birer atıktan enerji üretim tesisleri kurulup, elektrik enerjisi, ısı ve soğuk üretilmelidir. Ayrıca evsel atıklar için de şehirlerin coğrafi yapısı, ekonomik durumu,  atık karakterizasyonu dikkate alınıp uygun olan şehirlerde atıktan enerji üretim tesisleri kurulmalıdır. 

Düzenli depolama ülkemiz için bir geçiş çözümüdür. Öncelikle vahşi depolamaya giden evsel atıkların tamamının düzenli depolama yöntemine geçilerek kontrol altına alınması gerekmektedir. Ardından düzenli depolamayı minimize edecek, atıktan enerji üretim tesisi, gazlaştırma, ATY hazırlama ve gibi   alternatif çözümler büyük şehirlerden başlayarak devreye alınmalıdır.   

2019’un sonunda yayınlanan GEKAP (Geri Kazanım Katılım Payı) Yönetmeliği dahilinde sektöre, yerel yönetimlere finansal desteklerin detayları – destek akış şeması - yetkilendirilmiş kuruluşların değişiklik sonrası işlevleri netleştirmelidir. Belediyelerin, atıkların etkin bir şekilde toplanmasına yönelik planlamalarının içerisinde firmaların gelirinden pay alma düşüncesi olmamalı.

Atık ithalatı aslında son derece pahalı bir tercih. Sistem doğru kurgulanmadığı için içeride toplama maliyetleri ithalata göre yüksek kalmaktadır. Yeterli toplama sağlanamadığı gerekçesiyle daha ucuz olan ithalata yönelmek bütüne bakıldığında ekonomik olarak büyük kayıptır.  

Nadir toprak elementleri son derece stratejik hammaddelerdir. Elektronik atıklarda bulunan bu elementler değerlendirilememekte ve milyarlarca liralık ekonomik kayıp oluşmaktadır. Elektronik atıkların toplanmasıyla ilgili yükümlü olanların sorumluluklarını yerine getirmesi için yaptırıma gidilmelidir.

Tarımsal atık ve artıklar alanında çalışmalar hızlandırılmalıdır. Ekimden hasada kadar sıfır atık yönetimi için paydaşlarla çalışmalar yapılmalıdır. Öte yandan kompostlaştırma ülkemiz için son derece önemlidir, bu nedenle tesis kurulumlarında ve çalışmalarda dünyadaki bilimsel ve teknolojik çalışmalar yakından takip edilmelidir.

Tehlikeli atıklar lisanslı araçlarla taşınmaktadır, öncelikle ilgili tesisler çoğaltılıp mümkün olan en az nakliye ile çevresel ve ekonomik kazanım sağlanmalıdır. Atık araçlarının motat üzerinden daha sıkı takibi yapılmalıdır. Atık üreticisi, nakliyeci ve bertaraf tesisi arasında oluşabilecek uygunsuz çözümler denetim ile kontrol altına alınmalıdır. 

Atık tesislerinin sigorta yapılması zorunludur. Öncelikle tesislerde gerek kuruluş gerekse işletme aşamasında yangın önleme tertibatı bulunmalı ve aktif tutulduğu kontrol edilmelidir. İşletme sırasında İSG kurallarına mutlaka uyulmalıdır. Bazı tesislerde oluşan açıklanamaz yangınlar hem çevre kirliliği yaratmakta hem de diğer düzgün tesislerin sigorta yapmasını zorlaştırmakta, sigorta maliyetlerini artırmaktadır.